પ્રેમની લાંબીલચક વ્યાખ્યા ન કર,
‘હું’ અને ‘તું’ એટલું કાફી નથી ?
કિરણ ચૌહાણ

પેલી બારીએ – પ્રભુરામ જયશંકર જોષી

પેલી બારીએ રે પેલી બારીએ રે,
હાં અટારીએ રે
ઝૂલે જોબન ગુલાલ!

જોબન ગુલાલ,
એના ગોરા ગોરા ગાલ;
પેલી બારીએ રે, પેલી બારીએ રે,
હાં અટારીએ
ઝૂલે જોબન ગુલાલ !… ટેક.

ઝૂલે કટિએ કલાપ, ચાંદ મલકે અમાપ;
એનાં નૈનનમાં મન્મથનાં ચાપ,
પેલી બારીંએ રે!…

ઝૂલે નથનો હિંડોળ, ઝૂલે કુંડળ વિલોલ,
ઝૂલે હૈડામાં હેમલ હિંડોળ,
પેલી બારીએ રે!…

ઝૂલે કિનખાબી ખાલ, ઝૂલે ચૂંદડલી લાલ;
ઝૂલે ચણિયાશું પાની પ્રવાલ
પેલી બારીએ રે!…

ઝૂલે કંકણ સિંગાર, કટિમેખલાની હાર;
ઝૂલે નખીંયા ઝાંઝરનાં ઝંકાર,
પેલી બારીએ રે!…

તજો દાદાના મ્હોલ, સજો સાજન હિંડોળ;
ઝૂલો ભવ ભવ હૈયાને હિંડોળ,
પેલી બારીએ !…

– પ્રભુરામ જયશંકર જોષી

मेरे सामनेवाली खिडकी માં વસતા चांद का टुकडा તરફના અનુરાગની ઘણી કવિતાઓ આપણે સહુએ માણી હશે. એમાં આ એક રચનાનો ઉમેરો. ભાષા એવી તો સહજ અને સરળ છે કે રચના કવિહૈયેથી આપોઆપ સરી આવી હોવાનું અનુભવાય. ત્રેવડા પ્રાસને હિંડોળે ઝૂલતા બબ્બે પંક્તિના છ બંધમાં સુંદરીના સૌંદર્ય અને શૃંગારનું વર્ણન ખાસ્સું હૃદ્ય થયું છે. આમ જોઈએ તો વાતમાં કશું નવું નથી. આ પ્રકારની સૌંદર્યપ્રસંશા કવિઓ સદીઓથી કરતા આવ્યા છે, પણ રજૂઆતની સરળતા અને સચ્ચાઈ આપણને સ્પર્શ્યા વિના રહેતાં નથી. ખરું ને?

5 Comments »

  1. pragnajuvyas said,

    August 24, 2023 @ 6:30 AM

    જોબન ગુલાલ,
    એના ગોરા ગોરા ગાલ;
    પેલી બારીએ રે, પેલી બારીએ રે,
    એક એક શબ્દમાં શૃંગારરસ ટપકતો હોય છે. આમ, શૃંગાર સ્ત્રીનું એક અભિભૂત અંગ બની ગયું .શૃગાર રસને બિભસ્ત રસમાં પ્રવેશ કરાવ્યા વગર સ-રસ રીતે માત્ર તન નહિ પણ મનની લાગણીને સ્પર્શતી વાતો નિઃસંકોચ રીતે કરી છે. શૃંગાર હવે આભડછેડનો વિષય રહ્યો નથી.ગુજરાતી લેક્ષિકોનમાં શૃંગાર રસ વિષે આ માહિતી છે.રતિ જેનો સ્થાયી ભાવ છે

  2. Yogesh pandya said,

    August 24, 2023 @ 9:28 PM

    આપણો ગીત વૈભવ કેટલો ભર્યો ભર્યો છે તેને પ્રતિપાદિત કરતું આ ગીત ખૂબ જ નાઝુકાઈ થી અંગ મરોડ લેતું લેતું આગળ વધે છે.ગીતની કેડય ઉપર શબ્દો,અલંકારો કે ઉપમાઓ નો જરા જેટલો ભાર નથી.સહજ રીતે આગળ વધતું આ ગીત નમણું અને નાઝુક છે.ધન્યવાદ…

  3. Neela sanghavi said,

    August 24, 2023 @ 9:32 PM

    સરસ મજાની શૃંગારિક અભિવ્યકિત.

  4. Poonam said,

    September 1, 2023 @ 11:12 AM

    …પેલી બારીએ !…
    – પ્રભુરામ જયશંકર જોષી –

    Aaswad Saral ne sundar sir ji !

  5. લતા હિરાણી said,

    September 2, 2023 @ 12:11 PM

    પેલી બારીની મોહ-માયા ઈશ્વરની જેમ સદાકાળ અવિચળ

RSS feed for comments on this post · TrackBack URI

Leave a Comment