છોરી પંજાબની – સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર
છોરી પંજાબની છે, ફુટડી છે, ગોરી છે
હો !
ચાલે તો ચાલે જાણે ધરતી ટટ્ટાર થઈને,
ચુન્નીનાં જલ ખાબકતાં ટેકરીની ધાર્ય થઈને,
તાપણાં જાળવતાં લોચન, શિયાળુ અંધાર થઈને,
અષાઢે લથબથ પાછી આસોમાં કોરી છે !
આવડે છે શું શું એને ? થોડું થોડું વાંચતા યે,
વંટોળે વણતૂટેલા વૃક્ષ જેવું નાચતાં યે,
હાથવગાં સુખમાં ઝાઝું આવડે છે રાચતાં યે,
ઘઉંના એક છોડ જેવી સહજ એ કિશોરી છે.
વ્હાલ અને વેર એના પંચનદે લહેરાતાં,
ઠંડા આકાશ ઝૂકી હૂંફ લેવા વીંટળાતા,
વૈશાખી ડમ્મર એની છાતીએ પોરો ખાતા,
તીખાં અમરતની ભંગૂર માટી-કટોરી છે…
– સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર
પંજાબી છોકરીનું વ્યક્તિત્વ કાબેલ પીંછીના લસરકાથી આબાદ ઊપસી આવે છે. ગીતનો લય, વિચારનો તંતુ અને વર્ણનની ગરિમા – ત્રણે ક્યાંય ખોટકાતા નથી. ‘તીખાં અમરતની ભંગૂર માટી-કટોરી’ – પાંચ શબ્દોમાં કવિએ એક આખા અધ્યાય જેટલી વાત કરી દીધી છે ! સરખાવો : કેરલ કન્યા.
(પંચનદ=પંજાબ)
વિવેક said,
September 17, 2008 @ 2:27 AM
મસ્ત મજાનું ગીત… સિતાંશુભાઈ પરાવાસ્તવથી હટીને વાસ્તવમાં આવે છે ત્યારે પણ અદભુત કામ કરે છે. પણ સાચું કહું? મને તો ત્રણ જ લીટીમાં ધવલે કરેલું આ કવિતાનું વિશ્લેષણ વધારે ગમી ગયું..
Pravin Shah said,
September 17, 2008 @ 4:39 AM
ઘઉંના એક છોડ જેવી સહજ એ કિશોરી છે.
આ એક લાઇન પંજાબી છોકરીનું આબેહુબ વર્ણન કરે છે.
સુંદર રચના !
pragnaju said,
September 17, 2008 @ 9:47 AM
હાથવગાં સુખમાં ઝાઝું આવડે છે રાચતાં યે,
ઘઉંના એક છોડ જેવી સહજ એ કિશોરી છે.
સરસ પંક્તીઓ