રેઇનકોટ – અદા લિમોન (અનુ.: વિવેક મનહર ટેલર)
જ્યારે ડોક્ટરે સર્જરી કરાવવાનું
અને મારી તરુણાવસ્થા માટે બ્રેસ પહેરવાનું સૂચવ્યું,
મારા મા-બાપ તરત જ હડી કાઢતાં મને લઈ ગયા
માલિશ ચિકિત્સક પાસે, ફિઝિયોથેરાપીસ્ટ પાસે,
હાડવૈદ પાસે, અને જલ્દી જ મારી વાંકી કરોડરજ્જુ
થોડી સીધી થઈ, હું ફરી શ્વાસ લઈ શકતી હતી,
અને વધુ હરીફરી શકતી હતી દર્દના વાદળ છટી ગયા બાદના
શરીરમાં. મિડલ ટુ રોક રોડ પર થઈને ફિઝિયોથેરાપી માટે જતી અને
આવતી વેળાની પોણા કલાકની સમગ્ર મુસાફરી દરમિયાન
મારી મમ્મી મને ગીતો ગાઈ સંભળાવવા કહેતી.
એ કહેતી, મારો અવાજ સુદ્ધાં પછી તો મારી કરોડરજ્જુની
ચુંગાલમાંથી મુક્ત થયેલો લાગતો. એટલે, હું તો બસ ગાયે જ રાખતી,
કેમ કે મને લાગતું કે એ એને ગમતું હતું. મેં એને કદી પૂછ્યું જ નહોતું
કે મને લઈ જવા-આવવા માટે એણે શું છોડવું પડ્યું હતું,
કે આ નવી દિનચર્યા પહેલાં એનો દિવસ કેવો હતો. આજે,
એની ઉમરે પહોંચીને, કરોડરજ્જુની વળી એક એપૉઇન્ટમેન્ટથી પરવારીને
હું ઘર તરફ ડ્રાઇવ કરી રહી હતી, રેડિયો પર વાગી રહેલા
કો’ક ગાંડાઘેલા પણ મજાના ગીતના સૂરમાં સૂર પુરાવતી,
અને મેં એક માને એનો રેઇનકોટ ઉતારતી
અને એની નાનકી દીકરીને આપતી જોઈ જ્યારે
ઢળતી બપોરે એક ઝાપટું અચાનક આવી ચડ્યું. હે ભગવાન,
મેં વિચાર્યું, જિંદગીભર હું એના રેઇનકોટની
અંદર જ હતી, એમ વિચારતી કે કોઈક ચમત્કાર જ હશે
કે હું કદી ભીની જ ન થઈ.
– અદા લિમોન
(અનુ.: વિવેક મનહર ટેલર)
મા-બાપ અને સંતાન. એક એવો સંબંધ જેને માપવા માટે દુનિયાની તમામ ફૂટપટ્ટી વામણી જ સાબિત થાય. એમાંય મા તો સર્વોત્તમ. દુનિયાની ગરીબમાં ગરીબ મા પણ સંતાનને પ્રેમ કરવામાં દુનિયાના અમીરમાં અમીર માણસથી વધુ અમીર હોય છે. બાળકની ખૂબીઓ જોવા માટેના ચશ્માં ઈશ્વરે માત્ર માને જ આપ્યા હોય છે. મા વિશેની એક અદભુત કવિતા લઈને ગ્લૉબલ કવિતામાં આજે કેલિફૉર્નિયાના કવયિત્રી અદા લિમોન ઉપસ્થિત છે…
રચનાની વિશદ છણાવટ માટે અહીં ક્લિક કરવા અનુરોધ છે…
The Raincoat
When the doctor suggested surgery
and a brace for all my youngest years,
my parents scrambled to take me
to massage therapy, deep tissue work,
osteopathy, and soon my crooked spine
unspooled a bit, I could breathe again,
and move more in a body unclouded
by pain. My mom would tell me to sing
songs to her the whole forty-five minute
drive to Middle Two Rock Road and forty-
five minutes back from physical therapy.
She’d say, even my voice sounded unfettered
by my spine afterward. So I sang and sang,
because I thought she liked it. I never
asked her what she gave up to drive me,
or how her day was before this chore. Today,
at her age, I was driving myself home from yet
another spine appointment, singing along
to some maudlin but solid song on the radio,
and I saw a mom take her raincoat off
and give it to her young daughter when
a storm took over the afternoon. My god,
I thought, my whole life I’ve been under her
raincoat thinking it was somehow a marvel
that I never got wet
– Ada Limón