કેમ પકડી બેઠો છે સાંકળપણું ?
દ્વારથી પણ હોય છે આગળ ઘણું.
વિવેક ટેલર

તારી લાગણીનાં કેમ કરું મૂલ ? – નેહા પુરોહિત

તારી લાગણીનાં કેમ કરું મૂલ ?
માળાનાં મણકાથી માધવને માપવાનું મનને ના થાતું કબૂલ…

વરસોનાં તાપ કંઈ, મનનાં ઉત્પાત કંઈ,
જોતા’તાં છાંયડીની વાટ;
સદીઓ પીગાળી તંઈ આવી છે હાથ આજ
ચંદ પળની આ મુલાકાત.
ભીતરનો ગોરંભો ભીતરમાં રોકું તોય આંખડીથી છલકે છે ભૂલ
તું કેમ કરી કરશે કબૂલ?

રાધા ને મીરાંની રાહ અને ચાહ નથી
આવડા આ હૈયામાં થોડી,
પાંચાલી જેમ તોય સાદ કીધો જ્યારે સખા !
આવી ઊભો તું દોડીદોડી
નેહની આ ગાંઠ જાણે યુગ યુગની ડાળ પરે મઘમઘતું માલતીનું ફૂલ..
મારે કરવાનું કેમનું કબૂલ ?

ખાલીખમ હાથ જોઈ પૂછે છે લોક –
નથી તાંદુલ લાવી કે નથી બોર;
કેમ રે દેખાડું ખોલી દ્વાર મરજાદના
હાથ મહીં ચીતર્યો જે મોર ?
મનડું તો એમ ક્યે, મેલી દે લાજ-બાજ, સંઈજી સંગાથ ઘડી ઝૂલ…
આજે તો સઘળું કબૂલ…

-નેહા પુરોહિત

સ્ત્રીઓના મનોજગતમાં ડોકિયું એ હંમેશા કવિતાનો પ્રિય વિષય રહ્યો છે. અને સ્ત્રી પોતે જ્યારે પોતાના અંતરમાં ડૂબકી મારી સમવેદનાના મોતી ગોતી લાવે ત્યારે કવિતાનો રંગ કંઈ ઓર જ ઓપી ઊઠે છે. એક અભિસારિકા જ્યારે ગોપીભાવે એના મનના માધવની મુલાકાતે નીકળે છે ત્યારે એ શું શું વિચારતી હશે ! પોતાની અહર્નિશ પ્રતીક્ષા, પોતાનું માત્ર અદના માનવી તરીકેનું મૂલ્ય, વખતે-કવખતે પરોક્ષ હાજરીથી પણ સતત મદદ કરનાર માધવની કદર અને ભીતર ગમે એટલું ભર્યું પડ્યું કેમ ન હોય, લોકલાજે ખાલી હાથે મિલનની ક્ષણોની નજીક સરવું – કવયિત્રીએ કેવી કમનીય પદાવલિથી સઘળું આકાર્યું છે !

ધ્રુવ પંક્તિના અંતે ‘મૂલ’ થી શરૂ થતો ‘મ’કાર (alliteration) પછીની પંક્તિમાં માળા-મણકા-માધવ-માપવા-મન એમ સતત પાંચવાર સુધી રણકાય છે એ ગીતને કેવો વિશિષ્ટ ઉઠાવ આપે છે !

 

17 Comments »

  1. Rina said,

    October 12, 2013 @ 3:05 AM

    રાધા ને મીરાંની રાહ અને ચાહ નથી
    આવડા આ હૈયામાં થોડી,
    પાંચાલી જેમ તોય સાદ કીધો જ્યારે સખા !
    આવી ઊભો તું દોડીદોડી
    નેહની આ ગાંઠ જાણે યુગ યુગની ડાળ પરે મઘમઘતું માલતીનું ફૂલ..
    મારે કરવાનું કેમનું કબૂલ ?

    Beautiful. …..

  2. DINESH said,

    October 12, 2013 @ 3:46 AM

    ખાલીખમ હાથ જોઈ પૂછે છે લોક –
    નથી તાંદુલ લાવી કે નથી બોર;
    કેમ રે દેખાડું ખોલી દ્વાર મરજાદના
    હાથ મહીં ચીતર્યો જે મોર ?

  3. નેહા પુરોહિત said,

    October 12, 2013 @ 4:41 AM

    આભાર લયસ્તરો…વિવેક ટેલર સારુ વિવેચન કરે છે એ ખ્યાલ હોવાથી મે આ રચના મોકલી હતી. લયસ્તરો પર અગ્રીમ હરોળની કવિયત્રીઓ ની રચનાઓનો દોર ચાલી રહ્યો છે ત્યારે મારુ ગીત લઈને મને પ્રોત્સાહિત કરવા બદલ ધન્યવાદ.

  4. Dhaval said,

    October 12, 2013 @ 9:53 AM

    ખાલીખમ હાથ જોઈ પૂછે છે લોક –
    નથી તાંદુલ લાવી કે નથી બોર;
    કેમ રે દેખાડું ખોલી દ્વાર મરજાદના
    હાથ મહીં ચીતર્યો જે મોર ?

    સરસ !

  5. rasikbhai said,

    October 12, 2013 @ 11:02 AM

    માગ્લા ના મનકા થિ માધવ ને માપ્વા .બહુ સુન્દર .મઝા આવિ ગયિ

  6. urvashi parekh said,

    October 12, 2013 @ 11:04 AM

    સરસ.

  7. gandhi said,

    October 12, 2013 @ 4:14 PM

    વાહ વાહ કયા બાત હે ……. ખુબ સરસ….

  8. Shah Pravinchandra Kasturchand said,

    October 12, 2013 @ 8:40 PM

    વાત તમારી આ નથી સીધી-સાદી
    મનડુ કહે છે વાત તો છે અણમુલ.

  9. Chandresh Thakore said,

    October 12, 2013 @ 10:10 PM

    “માળાનાં મણકાથી માધવને માપવાનું મનને ના થાતું કબૂલ…” એ પોતે જે પામી છે એ કેટ્લું અમૂલ્ય છે એનો નિઃશંક ખ્યાલ આપી જાય છે. … “ભીતરનો ગોરંભો ભીતરમાં રોકું તોય આંખડીથી છલકે છે ભૂલ” અને “મનડું તો એમ ક્યે, મેલી દે લાજ-બાજ, સંઈજી સંગાથ ઘડી ઝૂલ…” એ બે પંક્તિઓ મને, અંતરના સ્ંવેદનની રજુઆતની દ્રુષ્ટિએ, સવિશેષ ગમી. …

  10. jahnvi antani said,

    October 13, 2013 @ 4:54 AM

    વરસોનાં તાપ કંઈ, મનનાં ઉત્પાત કંઈ,
    જોતા’તાં છાંયડીની વાટ;
    સદીઓ પીગાળી તંઈ આવી છે હાથ આજ
    ચંદ પળની આ મુલાકાત.
    ભીતરનો ગોરંભો ભીતરમાં રોકું તોય આંખડીથી છલકે છે ભૂલ
    તું કેમ કરી કરશે કબૂલ? વાહ ….. ઃ)

  11. jahnvi antani said,

    October 13, 2013 @ 4:56 AM

    ધ્રુવ પંક્તિના અંતે ‘મૂલ’ થી શરૂ થતો ‘મ’કાર (alliteration) પછીની પંક્તિમાં માળા-મણકા-માધવ-માપવા-મન એમ સતત પાંચવાર સુધી રણકાય છે એ ગીતને કેવો વિશિષ્ટ ઉઠાવ આપે છે સાવ સાચી વાત … આવુ હોય ત્યારે ગણગણવુ વધુ ગમે છે.

  12. Harshad Mistry said,

    October 13, 2013 @ 11:20 PM

    Dear Neha,
    I do not know how old you are but I guess you like my daughter age.
    By heart I am telling you this is AWESOME. Everyday I was looking something to keep in my heart and this is what you send it and Vivekbhai what to tell about you? I always enjoyed your kavi heart through your deep and touching explanation of every ‘KRUTI’.

  13. વિવેક said,

    October 14, 2013 @ 9:04 AM

    @ હર્ષદ મિસ્ત્રી:

    ગીત-ગીતકાર અને મહાદેવ-ભેગા-પોઠિયાના ન્યાયે મને પણ સાથોસાથ પોંખવા બદલ આભાર !

  14. rajnikant shah said,

    October 14, 2013 @ 11:14 PM

    માળાનાં મણકાથી માધવને માપવાનું મનને ના થાતું કબૂલ…

    સુન્દર્

  15. sudhir patel said,

    October 15, 2013 @ 3:17 PM

    સુંદર ગીતનો ઉપાડ અણમોલ છે!
    સુધીર પટેલ.

  16. ચૈતન્ય said,

    October 16, 2013 @ 12:21 AM

    ખુબ સુંદર કવિતા. શ્રી વિવેકભાઈ એ લખ્યા મુજબ, શરૂઆતમાં જ આખી કવિતાનો મૂડ પરખાઈ જાય છે. સ્ત્રીના મનોભાવોને સુંદર રીતે વર્ણવતી કવિતા.

  17. ketan narshana said,

    October 17, 2013 @ 7:24 AM

    ખાલીખમ હાથ જોઈ પૂછે છે લોક –
    નથી તાંદુલ લાવી કે નથી બોર;
    કેમ રે દેખાડું ખોલી દ્વાર મરજાદના
    હાથ મહીં ચીતર્યો જે મોર ?

    જાત મહીં સન્ગ્રહ્યો છે ચોર્ ???????

    બહુજ સુન્દર્…….

RSS feed for comments on this post · TrackBack URI

Leave a Comment